Het huis van Vixseboxse

Dit Jugendstil-pand heette in mijn jeugd “het huis van Vixseboxse”. Door de arcunelen en het puntdak, waar je een torentje in kon zien, als je dat wilde, heeft het me altijd geïntrigeerd. Er moesten prachtige zolders zijn, waar je heerlijk kon spelen.

Oorspronkelijk zou het de ambtswoning van de Havelter hoofdonderwijzer zijn geweest. Vaag staat me bij dat er twee jongens woonden, maar niet helemaal van mijn leeftijd – ze waren ouder, dacht ik, en zaten niet op voetbal. Ook was er destijds wel eens een meneer Vixseboxse op de radio, wat misschien hun grootvader was. De familie kwam niet uit Havelte. Volgens de familienamenbank was ze van de noordelijke Veluwe afkomstig. Medio jaren tachtig  verhuisde ze weer naar elders.

Toen de Vixseboxses vertrokken, heeft mijn vader een oogje gehad op het pand, om er zijn zaak in te vestigen – een administratiekantoor met een agentschap van de Nederlandsche Middenstands Spaarbank (N.M.S.). Er zat echter een woonbestemming op het pand, en toen mijn vader de gemeente vroeg of die wilde meewerken aan een bestemmingswijziginging tot kantoorgebouw, wilde die dat niet. Daarom zag mijn vader er vanaf.

Maar die bestemmingswijziging kwam er wèl. Op verzoek van de concurrerende Rabo Bank, die het pand met de grond gelijkmaakte en op de plaats een soort binnenstebuitengekeerde badkamer bouwde. Die nu trouwens alweer een tijd leeg staat.

Terug naar de foto. In mijn tijd zat er geen hek, maar een beukenhaag om de tuin heen. Linksachter zie je een glimp van, zoals het in de vroege jaren zestig en zelfs later nog heette: ’t Olde Schoelplein. Op de ansicht nog mèt de bijbehorende school, waarvan in mijn tijd alleen wat  fundamenten resteerden die net boven het gras uitstaken en waaropver je lelijk kon komen te vallen.

Op de foto zie je tussen de middelste bomen door ook wat ramen van de oude smederij die Faber later betrok. Faber maakte er een fraai modern winkelpand van, met joekels van glasruiten zodat hij zijn kolenkachels, fietsen en ijzerwaren in volle glorie kon etaleren. Mijn jongere broer schoot eens met zijn katapult een sterretje in zo’n ruit. Faber ging in de achtervolging tot bij ons in in de bijkeuken aan toe, waar hij mijn moeder op zijn pad vond. Tegen wie hij finaal over zijn toeren schreeuwde dat zijn hele spiegelruiten aan diggelen lagen.

Het Oude Schoolplein heet allang Piet Soerplein en ter plaatse hebben ze een lage flat met een plint winkels over de Dorpsstraat neergezet, zodat de hele oude structuur van het dorp naar de filistijnen geholpen is. Ook hebben ze een zogenaamd kunstwerk op het plein neergezet, met afstand het lelijkste van heel Drenthe en Groningen erbij.

De prentbriefkaart heb ik gekocht via een veilingsite. Zij blijkt op 25 mei 1921 verzonden te zijn door een mevrouw Gerritdina Jacoba Biersteker-Kluin en haar schoonzus Neeltje. Beiden waren afkomstig uit Den Helder en in Havelte op vakantie. De eerste mevrouw Biersteker bleek in de omgeving van Havelte opgegroeid als dochter van een Meppeler ziekenhuisdirecteur. Ze was getrouwd met een vrijzinnig-democratische deurwaarder, die nog wethouder van Den Helder is geweest. Mevrouw Biersteker en haar schoonzus stuurden de kaart naar een mejuffrouw Verburgt, pleegzuster in het gemeenteziekenhuis van Den Helder.

(Herzien op 10 maart 2013 n.a.v. reactie.)

---