De Grouwelderij omstreeks 1700

Op een kaart uit 1675 van de Paddepoelsterweg, gemaakt door een landmeter Bierum, vond ik de tot nu toe oudste vermelding van De Grouwelderij. De tochtsloot en de Kloosterlaan, iets zuidelijker gelegen, bestaan ook nog steeds.

Het Kloosterlaantje voert tegenwoordig naar een uitkijktorentje, dat uitzicht biedt over De Huppels, dat zijn de welvende weidegronden waaronder zich de restanten van het middeleeuwse kasteel Selwerd bevinden. Mijn achterneef en zijn achternicht, woonachtig op De Grouwelderij. vinden dat Kloosterlaan maar bedenkelijke nieuwlichterij, omdat zij het landweggetje vanouds als ‘dodenlaantje’ kennen – voor de komst van het Van Starkenborghkanaal gingen hier namelijk de doden langs, op weg naar het kerkhof van Noorddijk. Maar wat betreft die nieuwvorm blijken deze zegslieden van mij dus ongelijk te hebben. Waarschijnlijk heeft de gemeente Groningen, voordat ze het straatnaambordje hier plaatste, een stadshistoricus geraadpleegd.

Wat me tegenviel was het vignetje waarmee landmeter Bierum de Grouwelderij aanduidde. In zijn visie was het niet veel meer dan een hooischuur. Een klein eindje oostelijker, daar waar de Oude Adorperweg het Selwerderdiepje (een voormalige Hunzeloop) kruiste, gaf hij wat meer cachet aan een andere boerderij-herberg, de Nadorst:

Door het verschil tussen die vignetjes twijfelde ik zelfs even aan de herbergfunctie van de Grouwelderij, waarmee dan ook de naamsverklaring op losse schroeven zou komen te staan. Aan die twijfel kwam vandaag evenwel weer een eind, dankzij de ontdekking dat de Grouwelderij èn de Nadorst in de eerste helft van de achttiende eeuw het eigendom waren van een en dezelfde brouwer, namelijk Hendrik Ottinga van brouwerij de Sleutel, waarvan het pand nog steeds aan de stad-Groninger Noorderhaven staat. Net als collegae van toen en brouwers van nu, bezat Ottinga meerdere herbergen, waaronder deze twee. Zo was men verzekerd van de bier-afzet.

Bronnen:

De kaartfragmenten komen uit de kaart van het gebied buiten de Groninger Boteringepoort, met name de Paddepoelsterweg, door landmeter Bierum (1675), RHC Groninger Archieven toegang 817 (kaartencollectie RAG), inv. nr. 1257.

Documentatie bezit Ottinga: de boedelscheiding uit 1722 van Roelof Lanckhorst (RA III x deel 99 fo 148); en de boedelinventaris uit het archief van de Groninger Weeskamer 1757-10 (alles op microfiche geraadpleegd).

Advertentie

---