In het vestingmuseum van de Bellingwolderschans

Vanuit de lucht bekeken, zijn twee of drie van de vier oude bolwerken nog nog steeds goed herkenbaar:

De schans diende oorspronkelijk ter bescherming van de Bellingwolderzijl, de uitwateringssluis van de Westerwoldse A richting de Dollard. Op een kaart van ca. 1650:

Steenhouwerswerk- de voetstukken (?) van een poort anno 1635:

Leeuw die de eventueel naderende vijanden van ’s Lands erf ontzag moest inboezemen:

Het vestingmuseum dankt zijn ontstaan aan een serie opgravingen, geëntameerd door de lokaal wonende archeoloog Ko Lenting, die daarbij hulp kreeg van vrijwilligers. Ze brachten tal van bodemvondsten aan het licht. Vele scherven aardewerk, bijvoorbeeld:

En met die scherven gaf de bodem een hele microkosmos prijs. Zoals dit fragment van een kruik met scènes uit een bruiloft:

Op een ander kruikfragment de portretjes van Duitse keurvorsten:

Een van de vele baardmannen die uit de modder kwamen::

Oorlog betekende vooral verveling, die je als soldaat dan bestreed met allerlei spelletjes – zoals klootschieten. In zo’n bal werden gaten geboord, die je volgoot met metaal, als het hout verging, bleef het vulmateriaal over:

Bikkels van een bikkelspel:

Snorrebotjes: door de gaatjes midden op de gekartelde schijfjes of staafjes ging draad, dat je zo ver vermogelijk opwond. Uiteindelijk trok je aan de lange einden en zo ontstond een zoemend, snorrend geluid:

Rammelaar van koperdraad en kralen, zoals er ook elders wel gevonden zijn bij opgravingen:

Pijpaarden beeldjes, die meegabekken werden met koeken:

Fragment van een majolica-schotel:

Eveneens majolica, dit appeltje van Oranje::

Engel blazend op een bazuin:

Amor met pijl en schild:

Topstuk, deze gerestaureerde beker van dun Boheems glas, met een vrouwenportretje naar een prent van Heirich Vogtherr uit 1538:

Drinkbeker van kobaltblauw boheems glas uit 1608, met fragment van een voorstelling waarop een jongen bij wijze van tuchtiging met een roe voor zijn blote bibs krijgt:

Ook een fraai ding, zomaar uit de bodem – deksel van een ovaalvormig tabaksdoosje uit een vroege periode van het nicotinegebruik (1625-1640), met een weergave van Abrahams’ offer van zijn zoon Isaac (Genesis 22). Isaac voelt aan zijn ontblote nekje dat zijn laatste ure geslagen is, Abraham kijkt omhoog en vraagt zijn God of dat nou echt nodig is, en de engel duwt het zwaard nog net op tijd opzij:

Duits Werra-aardewerk uit 1616:

Er is veel meer van dat spul inOudeschans gevonden: schaal met duif, die vast bedoeld zal zijn geweest voor vogelgebraad:

Peppenserviesgoed van rond 1600:

Ongetwijfeld afkomstig van een Engelse offiier – draagpenning, verbonden aan de koninklijk-Britse Orde van de Kousenband, bekend van de zinspreuk Honni Soit Qui Mal Y Pense (die er kwaad van denkt, moet zich schamen):.

Materiaal om bivoorbeeld degens aan sjerpen te bevestigen:

Avondmaalsbeker, in 1758 door de Raad van State geschonken aan de hervormde gemeente Oudeschans:

Crucifix gevonden onder de vloer van het commandeurshuis. Blijkbaar afkomstig van een crypto-katholiek, wiens geloofsovertuiging vooral bij de strengere, bevindelijke calvinsiten minder welkom was:

Gezien hun liefhebberij voor Trijntje (Mutter Courage?) , wijntje en kaartspel gaven de meeste officieren weinig om. het geloof


4 reacties on “In het vestingmuseum van de Bellingwolderschans”

  1. Harmiena Torenbeek schreef:

    Weer een mooie serie, Harry. Daar zitten heel wat uurtjes puzzelen in die scherven. Verbazend dat er vrij veel stukken weer gepast zijn. Geef me maar een puut vol, ik mag dat wel.

  2. Rob Alberts schreef:

    Jaren terug had ik een hotelovernachting in Bellingwolde. Met mijn wandelmaatje liep ik een LAW-route langs/door Bellingwolde.
    De schans en het museum kan ik mij niet meer herinneren.

    Wel herinner ik mij een zeer klein huiskamer café bij een zeer krasse dame.

    En dat de lokale taal een weerszijden van de landsgrens gesproken en verstaan werd.

    Dit blog maakt dat ik nog eens terug wil!

    Zonnige groet,

    • groninganus schreef:

      Dat je je de schans niet kunt herinneren, is eigenlijkm geen wonder. Die ligt een eind buiten Bellingwolde en heet vandaag de dag officieel anders: nl. Oudeschans.

  3. Attie Tuin schreef:

    Mooie foto’s Harry.


Mijn gedachten hierbij zijn:

Deze site gebruikt Akismet om spam te bestrijden. Ontdek hoe de data van je reactie verwerkt wordt.