Het geheim van Catz-Elixer

Ben vanmiddag bij de laatste bedrijfsleider en directeur van Catz & Zoon geweest. Het werd een leuk interview. Hij bleek nog stokoude affiches te hebben, en een doos vol met de verschillende bitters van het bedrijf, voorop natuurlijk het Elixer.

Hij vertelde dat zelfs hij niet mocht weten wat voor kruiden er in Catz-Elixer gingen.  Die kruiden lagen in jute zakken op een afgesloten gedeelte van de zolder, de eigenaar van het bedrijf sloot zich daar op en woog en mengde de kruiden er in een zak, om het mengsel vervolgens naar beneden te brengen, voor het trekken van de Elixer. Het drankje bevatte maar liefst 49 % alcohol, juist omdat de kruiden-extracten (ook met oliehoudende zaden) bij een lager percentage niet goed oplosten, en “uit gingen vlokken”.

Toen de Koninklijke Gist- en Spiritusfabriek NV in Delft eerst, en naderhand Henkes het bedrijf van Catz & Zoon overnam, werd het fabriekje aan de Damsterkade opgedoekt. Begin jaren zeventig moet dat geweest zijn. Bij het opruimen vond de directeur de sleutel van een kluis bij de enigszins chique Mesdag en Groeneveld’s Bank in de Oude Boteringestraat. “Ik moest alles openmaken”, verklaart hij, “die kluis bevond zich in de kelder, er was in geen jaren iemand bij geweest. En het enige wat er in die kluis lag, dat was dat boekje waar het recept in stond”.

Het boekje is mogelijk van de grondlegger van Catz, die in 1789 de eerste likeurstokerij in de Pekela begon. Via Henkes moet het naar Bols gegaan zijn, welk Amsterdams bedrijf het nu waarschijnlijk ook in een kluis heeft liggen. Mocht er oorlog komen geen nood, want Bols houdt copieën van alle recepten in een kluis op Curacao.

---