Hunebed bij Noordlaren was bijna opgeblazen
Geplaatst op: 12 mei 2011 Hoort bij: Geschiedenis 3 reacties
“21 October
Aangezien geïnformeert ben, dat er een voornemen zoude zijn bij eenen Hindrik Arends en Conraad Teunnis, als eigenaren van een stuk grond, te Noordlaren, waarop de groote steenen of zoogenaamd Hunebed, zijn geplaatst, om die steenen te laaten springen, en vervolgens te vervoeren en verkoopen; dan daar deeze steenen, zijnde overblijfzelen uit de Oudheid, niet voor particuliere, maar veeleer voor plaatslijke of Algemene Lands goederen moeten gehouden worden, zoo is het dat ik bij deezen aan opgemelden Hindrik Arends en Conraad Teunnes verbiede, om eenige verandering, hetzij door te laaten springen ofte anderszins te demoliëren, aan gemelde steenen of zogenaamd hunebed toe te brengen, en in gevalle gemelde Hindrik Arends en Conraad Teunnis zich mogten onderstaan contrarie deezes te werk te gaan, zal tegens dezelve naar rigeur van Justitie worden geprocedeerd, zoo als dan naar omstandigheden zal bevinden te behooren.
Actum in Groningen den 21 October 1801.
L. Beckeringh
Ad int[erim] Ambtm[an]Voorin staande ordinatoir geïnsinueert an Hindrik Aarents en Conraadt Teunis den 22 october 1801
J. Rummerink
Schulte”
In oktober 1801 hoorde ambtman Beckeringh van het Gorecht dus dat er in Noordlaren plannen bestonden om het hunebed op te blazen. De stenen zouden dan worden verkocht en afgevoerd. Aangezien die stenen een overblijfsel uit de oudheid vormden, en daarmee als een publiek goed moesten worden beschouwd, vaardigde Beckeringh een verbod uit om ze op wat voor manier dan ook te veranderen. De schulte van Haren bracht voor hem dit verbod aan de Noordlaarder plannenmakers over.
Het ook toen al incomplete Noordlaarder hunebed gold heel lang als het enige van Groningerland. Bij Onnen, Glimmen, Haren en Groningen moeten er ook hunebedden hebben gestaan, maar die steengraven verdwenen in de Middeleeuwen als funderingsmateriaal voor kerken en torens. Sinds 1870 is het Noordlaarder hunebed Rijkseigendom.
Ambtman Beckeringh was in Groningerland een pionier van de monumentenzorg. In Drenthe bestond er formeel sinds 1734 al een beschermde status voor hunebedden.
—
Bron van de geciteerde lastgeving: Groninger Archieven, rechterlijk archief Selwerd en Sappemeer (toegang 730) inv. nr. 1761.
groninganus 
Nou dat is toevallig, zit P mij hier net voor te lezen dat er bijna een spoorweg was aangelegd dwars door Stonehenge. Volgens de man dan de spoorwegmaatschappij was het toch maar in verval en niemand deed er iets mee. Gelukkig zijn er dan toch nog wakkere ambtenaren met liefde voor historisch erfgoed.
Gelukkig dat het niet is opgeblazen!
Ik ben er toevallig een paar dagen geleden geweest voor een fotoproject (dat ik nog verder moet uitwerken, kan dus nog geen foto’s laten zien). Er zitten inderdaad aan de bovenzijde van de dekstenen nog twee boorgaten waar het buskruit (neem ik aan; dynamiet was nog niet uitgevonden) in had gemoeten.