Delfzijl afgewezen als marinehaven

“Onze marine heeft wel wat met Delfzijl”, zo heet het in een reportage over het Pinksterfeest in die plaats. Marinemensen zouden graag in de Groningse havenstad komen.

Indien waar, is dat wel eens anders geweest. Toen er in 1796 een tweede nationale marinehaven moest komen, deed Bacot, een afgevaardigde van Groningerland, in de Nationale Vergadering (het Bataafse parlement)  een goed woordje voor Delfzijl. De commissie die over de opties moest rapporteren, liet echter na Delfzijl te bezoeken. Vervolgens wees de municipaliteit, het patriotse gemeentebestuur van Delfzijl, de nationale afgevaardigden tot twee maal toe op een “zoo dikwerf vergeeten plekjen aan de boorden der Eems”. “Dit plekjen”, zo schreef het,

“is Delfzyl, ’t welk by verbeterde omstandigheden een onberekenbaar gemak, voordeel en aanzien aan Neerland zou kunnen verschaffen. De revier de Eems, welke aan den voet van onze fortresse langs stroomd, is een der geschiksten rivieren van dit waerelddeel voor de zeevaart: men vind er overal den besten ankergrond, de veiligste schuil- en legplaatsen, en tevens word men beveiligd door de batteryen langs den dyk. Slechts eene kleine droogte is er, de Westerbalge genaamd , waar echter by peil laag water 3,5 vadem water is; maar by hoog water met gewoonlyke ty 31 voet (= 9 meter). Voor het overige is de rivier zeer diep, cn dc zwaarste oorlogscheepen kunnen tot aan Delfzyl naderen. Ja zelfs de grootste schepen op onze ree voor hun anker zwaaijen en draaijen. En waar is er veiliger zeegat in de Republiek, om binnen te zeilen, dan dat van de Eems? De haven van onze plaats, zoo verzuimd en verslykt als dezelve thans ligt, laat by hoog water schepen binnen van 15 voet (= 4,5 meter diepgang); doch dewyl dezelve slechts met slyk en geenzins met zand bezet is, zoo kan ze met weinige kosten zodanig opgeruimd cn gemaakt worden, dat er de oorlogschepen gcrustelyk. in deszelfs boezem kunnen schuilen.”

Het welsprekende pleidooi van de Delfzijlsters mocht niet baten en net zomin deed dat een tweede brief. Delfzijl lag te dicht bij Pruisen, en het belang van het economische zwaartepunt Holland sprak natuurlijk ook een woordje mee. De keus viel op Medemblik.

---